Học phí thu rất cao, nhà trường thực hiện huy động vốn hàng nghìn tỷ đồng từ phụ huynh theo gói đầu tư học tập. Với số tiền huy động rất lớn như vậy, tại sao trường lại không có tiền trả lương giáo viên, rơi vào hoàn cảnh bi đát?
Sở GD&ĐT TP Hồ Chí Minh cho biết, sáng 3/4, học sinh Trường Tiểu học, Trung học cơ sở và Trung học phổ thông Quốc tế Mỹ Việt Nam (AISVN) đã quay trở lại trường sau việc giáo viên nghỉ dạy do nhà trường nợ lương nhiều tháng liền. Hiện giáo viên cũng đã đến trường, các hoạt động dạy học diễn ra bình thường trở lại.
Trước đó, do mất khả năng về tài chính, bị phụ huynh đòi nợ và nợ lương giáo viên dẫn đến tình trạng hàng loạt giáo viên Trường AISVN nghỉ việc. Ngày 18/3, trường này phải cho học sinh nghỉ học để sắp xếp lại tài chính, nhân sự. Học sinh đi học trở lại vào ngày 19/3 nhưng lại không có giáo viên.
Chiều 30/3, Trường AISVN, Sở GD&ĐT TP Hồ Chí Minh và Công an thành phố phối hợp tổ chức cuộc họp với toàn thể phụ huynh nhà trường. Tại cuộc họp, bà Nguyễn Thị Út Em, chủ Trường AISVN thừa nhận trường mất khả năng tài chính và kêu gọi phụ huynh đóng góp 125 tỷ đồng hỗ trợ giải quyết khó khăn tài chính để trường vận thành thêm 3 tháng, hoàn tất năm học 2023-2024. Theo tính toán của nhà trường, tùy vào khối lớp, chương trình học sẽ thu các mức khác nhau từ 9,5 đến 25,5 triệu đồng/tháng, thu 3 tháng.
Theo bà Nguyễn Thị Út Em, nhà trường đã dùng vốn của chủ đầu tư và huy động từ phụ huynh để xây dựng, nâng cấp cơ sở vật chất. Trường đóng phí chương trình IB, vận hành xe đưa đón học sinh không thu tiền. Những khoản đầu tư nhằm đáp ứng quy mô 4.000 học sinh nhưng trường chỉ tuyển được một nửa. Mức học phí cũng chỉ vừa đủ hoặc thấp hơn chi phí đầu tư cho mỗi học sinh. Bà Út Em cũng khẳng định không đầu tư gì khác ngoài giáo dục. Công ty mất thanh khoản, dẫn đến trả chậm lương của gần 260 giáo viên, nhân viên và chậm hoàn tiền hợp đồng đầu tư của phụ huynh.
Chiều 1/4, một tài khoản ngân hàng của tổ công tác liên ngành đồng sở hữu 3 bên gồm Sở GD&ĐT, nhà trường và phụ huynh đã được thiết lập. Trong cuộc họp báo chiều 2/4, ông Nguyễn Văn Hiếu, Giám đốc Sở GD&ĐT cho biết, tính đến chiều 2/4, số tiền trong tài khoản tổ công tác thu về được là 21,7 tỷ đồng từ đóng góp của 542 phụ huynh. Đây là số tiền trường mượn phụ huynh để duy trì vận hành. Khi tái cơ cấu, nhà trường sẽ trả lại phụ huynh số tiền này.
Ông Nguyễn Văn Hiếu cho hay, vì là trường tư nên Trường AISVN được kêu gọi góp vốn, vay vốn từ phụ huynh. Trường này có ba cách huy động tiền, cách thứ nhất là phụ huynh đóng gói 4 tỷ để con học từ lớp 1 đến lớp 12; sau khi con tốt nghiệp hoặc chuyển trường, họ được trả lại. Cách thứ hai là phụ huynh đóng gói 2 tỷ cho con học trọn khóa, không được hoàn lại. Cách thứ ba là phụ huynh có thể chọn đóng theo tiến độ học tập. Hiện có khoảng 900 học sinh đóng tiền theo gói 4 tỷ, khoảng 3.600 tỷ đồng. Số phụ huynh đóng theo phương án thứ hai là 244 người, 6 người chọn đóng theo tiến độ học tập.
Ông Hiếu cho biết, theo báo cáo của chủ trường AISVN là đã đầu tư nhiều vào cơ sở vật chất, chi nhiều nhưng thu thấp, lỗ từ năm 2018 và hiện mất khả năng chi trả.
Tại báo cáo của UBND TP Hồ Chí Minh gửi Thủ tướng Chính phủ cho biết, theo ý kiến của Công an thành phố, hợp đồng ký kết giữa nhà trường và phụ huynh là hợp đồng dân sự, không có nội dung ràng buộc trách nhiệm giữa các bên nên chưa có cơ sở để cơ quan điều tra tiến hành điều tra vụ việc.
Trường AISVN Mỹ được thành lập trên cơ sở đề nghị của Công ty cổ phần Giáo dục Quốc tế Mỹ AIS, do bà Nguyễn Thị Út Em, Chủ tịch Hội đồng quản trị đứng tên đại diện đã ký kết nhiều loại hợp đồng dưới hình thức vay vốn với một số phụ huynh có con em đang học tại trường với điều khoản: vay vốn, không tính lãi suất của khoản tiền vay trong suốt thời gian học sinh tham gia chương trình đào tạo; khi học sinh chấm dứt chương trình đào tạo, nhà trường sẽ hoàn trả số tiền đã vay trong thời gian nhất định.
Ngày 21/9/2023, nhiều phụ huynh đã tập trung tại cổng trường căng băng rôn đòi nợ với lý do đến hạn, Trường vẫn không thực hiện hoàn trả số tiền nêu trên theo điều khoản của hợp đồng.
Trước tình hình phức tạp tại trường này, ngày 15/1/2024, tổ công tác liên ngành đã được thành lập và báo cáo UBND thành phố về kết quả kiểm tra hoạt động của Công ty Cổ phần Giáo dục Quốc tế Mỹ AIS, Trường AISVN. Trong đó, đề xuất chuyển Thanh tra TP Hồ Chí Minh xem xét hồ sơ, tiến hành thanh tra tình hình hoạt động của đơn vị để kiến nghị những biện pháp xử lý theo quy định.
Pháp nhân sở hữu Trường AISVN là Công ty Cổ phần Giáo dục Quốc tế Mỹ được tách ra từ Công ty Cổ phần Quản trị Tài nguyên Tri Thức. Hiện tại, Trường AISVN đang được xây dựng trên khu đất thuộc quyền sử dụng của Công ty Cổ phần Quản trị Tài nguyên Tri Thức. Về nội dung này, Sở Kế hoạch và Đầu tư có báo cáo quá trình chia tách doanh nghiệp của nhà đầu tư chưa đúng quy định; dự án đầu tư có bổ sung nhiều mục tiêu hơn so với giấy chứng nhận đầu tư được cấp nhưng nhà đầu tư không thực hiện thủ tục điều chỉnh giấy chứng nhận đầu tư.
Sở Kế hoạch và Đầu tư đã có văn bản đề nghị nhà đầu tư báo cáo để xác định các hành vi vi phạm để tham mưu xử lý theo quy định, về nội dung lô đất xây dựng Trường AISVN đang thuộc quyền sử dụng của Công ty Tri Thức. Sở GD&ĐT và các sở, ngành liên quan đang xây dựng phương án khả thi để yêu cầu chuyển đổi quyền sử dụng đất sang cho Công ty Cổ phần Giáo dục Quốc tế Mỹ. Việc pháp nhân sở hữu Trường AISVN không sở hữu quyền sử dụng đất, gây khó khăn trong việc kêu gọi nhà đầu tư thực hiện tái cơ cấu cũng như xử lý nợ.
Hiện tổ công tác liên ngành đang rà soát quá trình thành lập, hoạt động của Trường AISVN; rà soát tính pháp lý của Công ty Cổ phần Quản trị Tài nguyên Tri thức và Công ty Cổ phần Giáo dục Quốc tế Mỹ AIS; đánh giá tình hình cơ sở vật chất, tài chính, nghĩa vụ về thuế, bảo hiểm xã hội; rà soát, thẩm định tính pháp lý của các loại hợp đồng ký kết giữa nhà đầu tư/trường với phụ huynh học sinh.
Tại cuộc họp ngày 2/4, ông Phan Văn Mãi, Chủ tịch UBND TP Hồ Chí Minh yêu cầu nhà trường và các đơn vị liên quan phải nhanh chóng xử lý các vấn đề còn vướng mắc. Trong đó, tập trung hàng đầu là việc đảm bảo cho học sinh quay trở lại trường học.
Chủ tịch UBND thành phố cũng yêu cầu văn phòng UBND thành phố, Sở GD&ĐT rà soát lại trách nhiệm quản lý nhà nước với Trường AISVN nói riêng và các trường tư thục khác. Từ đó, thành phố chấn chỉnh công tác quản lý, kiểm tra, giúp các trường hoạt động đúng quy định pháp luật, thông lệ quốc tế, đảm bảo lợi ích của người học. Đồng thời, chỉ đạo Công an thành phố phối hợp với các địa phương nắm bắt tình hình dư luận xã hội để có những phương án xử lý phù hợp; quản lý chặt chẽ các vấn đề liên quan đến việc xuất nhập cảnh của các nhân sự là nhà đầu tư, Hội đồng Trường AISVN đến khi giải quyết dứt điểm vụ việc.
