De Gea - của để dành ở Man Utd

Màn trình diễn siêu hạng trước Tottenham một lần nữa khẳng định giá trị mang tính di sản mà cựu HLV Alex Ferguson để lại sân Old Trafford.

Mỗi lần David de Gea có một màn trình diễn đỉnh cao, người hâm mộ Man Utd đều nhắc lại câu chuyện Sir Alex Ferguson đã chiêu mộ anh. Đấy là một câu chuyện thú vị, và... nghe hoài không chán.

Sir Alex đã có đủ kinh nghiệm cay đắng trong việc tìm kiếm thủ môn. Sau đỉnh cao của cú ăn ba năm 1999, Peter Schmeichel dứt áo ra đi. Và Man Utd đã trải qua nửa thập kỷ long đong cho đến khi tìm được Edwin van der Sar. Trong sáu năm từ mùa hè 1999 đến mùa hè 2005, trái tim của các Manucians thường xuyên bị bóp nghẹt khi Massimo Taibi, Mark Bosnich, Tim Howard, Ricardo và Fabien Barthez liên tục phạm sai lầm ngớ ngẩn. Những tháng ngày ấy, các tiền đạo của họ luôn phải bước vào sân trong tâm thế "lấy công bù thủ".

Rút kinh nghiệm từ việc ấy, Ferguson đã dành rất nhiều thời gian lẫn tâm huyết để tìm người thay thế Van der Sar. Kết quả từ sự nghiên cứu ấy là sự xuất hiện của David de Gea vào mùa hè năm 2011. Ngày ấy, De Gea chưa tròn tuổi đôi mươi. Thân hình mảnh khảnh, nhưng dáng vóc lêu khêu giống người đàn anh khiến thủ thành người Tây Ban Nha được gọi là "Van de Gea".

Ferguson và Man Utd chấp nhận chi khoản phí kỷ lục của bóng đá Anh cho một thủ môn khi trả 24 triệu đôla tậu De Gea về từ Atletico Madrid hè 2011.

Tám năm sau ngày ấy, không còn ai kêu tên Van der Sar nữa, bởi De Gea đã viết nên những trang sử hào hùng của riêng anh. Ole Gunnar Solskjaer, đồng đội của cả Schmeichel lẫn Van der Sar, mới đây đã phải thốt lên: "De Gea sẽ trở thành thủ môn hay nhất trong lịch sử Man Utd".

Nhìn De Gea thi đấu, người ta thấy anh đích thị là "của để dành" của Sir Alex Ferguson. Ông già gân người Scotland đã nghỉ hưu nhiều năm, nhưng dấu ấn ở Man Utd vẫn còn sâu đậm. Những người kế vị David Moyes, Louis van Gaal hay Jose Mourinho có thể thầm trách vì sao Ferguson để lại một đội hình quá kém chất lượng, khiến họ chiêu binh mãi mã bao nhiêu cũng chưa thể sánh với các đối thủ cạnh tranh. Nhưng đồng thời, họ cũng phải biết ơn vì Ferguson đã để lại một De Gea quá vững chãi.

Trên Daily Mail, cựu HLV thủ môn Eric Steele của Man Utd từng kể một câu chuyện bất hủ. Ông viết: "Theo tôi nhớ, suốt 27 năm làm việc tại CLB, Sir Alex chỉ bỏ lỡ đúng hai trận. Trận đầu là derby thành Manchester năm 2000, khi ông phải dự đám cưới con trai. Trận thứ hai là tại Cup Liên đoàn, Man Utd đấu Scunthorpe, khi ông đi thẩm định David de Gea".

Thực ra Eric Steele nhớ... sót. Ferguson tổng cộng nghỉ ba trận. Vì trước trận derby Manchester, Ferguson từng nghỉ trận Man Utd tiếp Middlesbrough trên sân nhà vào năm 1998, vì nhà có tang. Nhưng ngay cả như thế đi nữa, mọi người vẫn thấy Sir Alex xem trọng De Gea đến dường nào.

De Gea từng khổ sở cùng Atletico Madrid vào thời điểm được Ferguson để mắt và theo dõi để tuyển mộ về cho Man Utd.

Trước khi thân chinh đến Tây Ban Nha xem De Gea thi đấu, Ferguson đã cử Eric Steele đi nghiên cứu thủ môn này ròng rã nửa năm trời. Eric viết: "Sau khi nghiên cứu kỹ càng, tôi khẳng định cậu nhóc 19 tuổi là sự lựa chọn đúng đắn để thay thế Van der Sar. Tôi đưa cho Sir Alex một DVD tổng hợp những pha cứu thua của David, nhưng ông vẫn muốn tận mắt chứng kiến De Gea thi đấu trong trận Atletico Madrid gặp Valencia."

Eric kể tiếp: "Đến phút thứ 65 trận ấy, Sir Alex biết ông ấy đã nhìn thấy người thay thế Van der Sar. David cho thấy tài nghệ, sự tập trung và phản xạ tuyệt vời". Trên chuyến bay trở lại Manchester, Ferguson khẳng định với những người đi cùng rằng ông dứt khoát phải chiêu mộ De Gea.

Khi De Gea đến Man Utd, rất nhiều người tỏ ra hoài nghi, vì anh quá mỏng người. Giữa một Ngoại hạng Anh gồm toàn những cầu thủ vai u thịt bắp, nom De Gea lại càng lêu khêu. Nhưng Ferguson luôn tự tin ông có thể thay đổi diện mạo của De Gea. Một chương trình tập luyện tỉ mỉ được đề ra, và De Gea buộc phải tuân thủ. Trong thời gian đó, De Gea vẫn được cho thi đấu thường xuyên để thích nghi. Ferguson sẵn sàng hy sinh một mùa bóng để trau dồi sự tự tin cho De Gea. Và dù phạm sai lầm không ít trong một năm đầu tiên, Ferguson chưa một lần chỉ trích chàng trai trẻ đến từ Madrid.

Ferguson gần như là người duy nhất bảo vệ De Gea. Chính Eric Steele cũng không hài lòng với thái độ của De Gea hồi ấy, khi "tố" thủ môn này ăn quá nhiều taco và lười biếng. "Cậu ta ngủ hai, ba giấc mỗi ngày, quá nhiều với một VĐV chuyên nghiệp", Steele nói. "David cũng cần phải làm chủ hàng phòng ngự tốt hơn".

Nhưng "làm chủ" kiểu gì đây khi trước mặt De Gea thời đó toàn là những đại ca rắn mặt: Rio Ferdinand, Nemanja Vidic, Patrice Evra... Chính những đàn anh này, khi mới đến Man Utd, cũng trầy vi tróc vẩy vì những lời chỉ trích, và họ đã phải nỗ lực rất nhiều để có thể trụ lại. Họ không thể ve vuốt De Gea, vì họ biết chỉ có gian nan mới tôi luyện nên một ngôi sao thực thụ.

De Gea tiến bộ nhiều khi được chơi cạnh những đàn anh sừng sỏ như Rio Ferdinand, Vidic.

De Gea nhớ lại những ngày gian nan ấy, khi bộc bạch với Adam Crafton trong một quyển sách về bóng đá Tây Ban Nha: "Đấy thực sự là một trải nghiệm khốc liệt. Tôi đến một đất nước mới, ngồi trong một phòng thay quần áo gồm toàn những người xa lạ, họ nói thứ tiếng mà tôi không hiểu gì. Tôi lại còn quá trẻ. Ở cái tuổi mà lũ trẻ chỉ vừa vào đại học, tôi phải ngồi trong căn phòng mà mọi người không chỉ muốn thắng mọi trận đấu mà còn muốn thắng cả trong đấu tập".

De Gea nói tiếp: "Man Utd ngày ấy có một hàng thủ giàu kinh nghiệm, với những biểu tượng như Rio Ferdinand, Nemanja Vidic và Patrice Evra. Tôi nhớ Rio nói với tôi: Anh biết chú mày còn trẻ. Nhưng đây là Manchester United. Bọn anh chỉ chấp nhận những người giỏi nhất. Ngày nghe tin Man Utd muốn chiêu mộ tôi để thay Van der Sar, tôi cứ nghĩ mình đã lầm".

Áp lực từ bên trong, và cả bên ngoài. Báo chí dập De Gea dữ dội. Phóng viên của The Sun theo chân De Gea sát gót, và họ lập tức thổi bùng lên câu chuyện anh ăn trộm một cái bánh doughnut trị giá có 1,19 bảng trong siêu thị. Một tờ báo khác truy tìm... Massimo Taibi, và thủ thành người Italy bảo nhìn thấy những điểm tương đồng giữa De Gea và chính anh thuở trước.

Một lý do quan trọng nữa khiến De Gea loạng choạng những ngày đầu ở Anh, là do anh bị... viễn thị. Đã vậy lại còn... đãng trí, nên suốt ngày quên mang kính áp tròng.

Tóm lại, nhìn bước khởi đầu của De Gea, chẳng ai có thể ngờ có ngày anh lại trở thành một trong những thủ môn hay nhất thế giới. Anh được bầu là Cầu thủ hay nhất mùa của Man Utd ba năm liền (2014-2016), anh vào Đội hình tiêu biểu của PFA (Hiệp hội cầu thủ chuyên nghiệp Anh) năm lần trong sáu năm. Anh tạo cảm hứng cho không biết bao nhiêu bức ảnh troll và meme trên mạng xã hội.

De Gea và những pha cứu thua khó tin của anh trong màu áo Man Utd trở thành nguồn cảm hứng cho hàng triệu chuyên gia chế ảnh trên các mạng xã hội.

Hiểu rõ tài năng của anh không ai khác hơn là những đồng đội. Ander Herrera nói: "David có gì đó thật đặc biệt. Đôi khi trên sân tập, tôi sút một cú ưng ý và đinh ninh kiểu gì cũng vào. Vậy mà anh ta vẫn trồi lên cản được. Tôi ôm đầu, nhìn anh ấy và... cười trừ. David có sự bình thản lạ kỳ trong mọi trận đấu. Khi tất cả mọi người đều cảm thấy sửng sốt sau một pha cứu thua, anh ấy vẫn đứng dậy điềm nhiên như đấy là một việc rất dễ dàng. Thỉnh thoảng tôi cảm thấy hơi căng thẳng trước một trận cầu lớn, David bước đến, bóp vai tôi và bảo: Nào nào, Ander, có gì đâu mà lo. Bọn nó sút kiểu gì mà đòi ăn được tôi".

Bán kết Cup FA năm 2016, De Gea cản phá thành công một quả penalty của Romelu Lukaku. Ai cũng hoan hô De Gea như người hùng. Nhưng De Gea nhìn Herrera và nói: "Thôi, chuyện qua rồi nói lại chi. Ngày mai cậu làm gì?". Herrera nói: "Anh ấy cản một quả 11 mét, vậy mà cư xử như sinh viên làm bài tập về nhà vậy. De Gea không bao giờ hài lòng với bản thân. Anh ấy luôn muốn giỏi hơn".

Bây giờ, nói về phản xạ chân tuyệt vời của De Gea, người ta cần phải quay lại xa hơn nữa. Cậu bé De Gea sinh ra ở ngoại ô Madrid, và anh đã khởi đầu với bóng đá từ sân futsal. Manuela Infante, giáo viên dạy thể chất của De Gea, vẫn rất ấn tượng với mái tóc vàng và chiều cao của cậu học trò. "Ở trong lớp học," Infante giải thích. "Giáo viên bảo bọn trẻ hãy viết ước mơ của mình. Trong lúc bạn bè mơ thành diễn viên, nhà khoa học thì David viết: Con muốn trở thành Peter Schmeichel".

Phong cách của De Gea và Schmeichel khác nhau rất xa. Schmeichel hầm hố, mạnh mẽ, la hét với tất cả, De Gea thì làm công việc của anh một cách thầm lặng hơn. Schmeichel thuở còn đỉnh cao có một động tác mà sau này người ta gọi là "cú búng ngôi sao". Khi đối diện với một cú đánh đầu, anh búng người lên, dang rộng tứ chi, để bóng... chạm đâu thì chạm. Bóng rất nhiều lần chạm chân Schmeichel trong lúc đôi chân của anh đang vung lên. De Gea thì khác, anh có những cú cản phá bằng chân cực kỳ chủ động. Khi bóng đi cận người, thay vì cố đổ người (và thường là quá chậm) như những thủ môn khác, De Gea đều vung chân ra để cản. Đấy là vì cái quá khứ dùng chân trên sân futsal.

Có một điều có lẽ mọi người hơi bất ngờ, găng tay của De Gea có size (từ 10-11) lớn hơn Schmeichel (số 9). Bàn tay to hơn giúp De Gea có khả năng chụp dính bóng tốt hơn. Cú bay người ôm gọn quả sút phạt của Harry Kane mới đây minh chứng cho điều đó. Trận đấu với Tottenham hôm ấy, De Gea có 11 pha cứu thua, trong đó quá nửa là những phản xạ chân rất nhanh.

De Gea nhớ lại: "Nếu bóng bay đến, tôi luôn chọn nên phản xạ bằng tay hay chân. Nó đã ngấm vào máu. Nhiều HLV thủ môn cố thay đổi điều đó, nhưng tôi không chịu. Tôi thích được dùng cả tứ chi. Không ngờ nó sẽ trở thành... thương hiệu".

Trong số những người cố khuyên De Gea đừng dùng chân nữa, không có Sir Alex Ferguson. Thứ nhất là vì ông không đi quá sâu vào chi tiết các buổi tập, thứ hai vì ông luôn tin tưởng De Gea, luôn kích thích cho học trò được là chính anh. Khi truyền thông Anh dồn dập tấn công De Gea, thậm chí còn kêu gọi Ferguson phải loại De Gea để trao cơ hội cho thủ môn trẻ Ben Amos, Sir Alex vẫn giữ niềm tin vào cầu thủ mà ông đã chọn.

Một bước ngoặt lớn diễn ra khi Man Utd đến sân Real Madrid cho một trận đấu tại Champions League. Ferguson mang De Gea vào phòng họp báo cùng ông. Trước truyền thông Anh quốc và Tây Ban Nha, Ferguson bảo De Gea "có tài năng đặc biệt". De Gea nói: "Chính xác là những từ ấy. Ông ấy bảo tôi giống cậu bé chập chững tập đi. Nó sẽ ngã, nó sẽ lồm cồm bò dậy, lại ngã, nhưng mỗi lần ngã, đứa bé sẽ tiến gần hơn đến việc biết đi".

"Và hôm nay, cậu bé ấy đã đi được rồi", Ferguson nói chen vào. Niềm tin ấy đã truyền một nguồn cảm hứng cực lớn đến chàng trai trẻ. Và hôm ấy, anh chơi tuyệt hay, giúp Man Utd giành trận hòa 1-1.

Cuối mùa ấy, Ferguson nghỉ hưu, nhưng lúc này De Gea đã trở thành một chàng trai bản lĩnh. Con chim non nớt ngày nào đã đủ lông đủ cánh. Nhưng thỉnh thoảng, Ferguson vẫn trò chuyện với De Gea qua những cuộc điện thoại, qua những bữa ăn thân mật. Và cạnh De Gea vẫn còn đó người cổ vũ lẫn chỉ trích anh nhiệt thành nhất: ông bố, Jose - cựu thủ môn của Getafe. "Khi tôi còn trẻ, bố tôi cực kỳ nghiêm khắc. Giờ đã mềm mỏng hơn, nhưng bố vẫn luôn cảnh báo tôi phải giữ chân trên mặt đất. Bố tôi chú ý đến từng chi tiết", De Gea nói.

De Gea được xem là thủ môn hay nhất Man Utd, vượt qua cả những bậc tiền bối lừng lẫy như Van der Sar và Peter Schmeichel.

Không chỉ là ông bố Jose, ân nhân kiêm người thầy lớn Ferguson, De Gea còn biết ơn cả những người đàn anh nơi hàng thủ Man Utd, và cả vị HLV thủ môn khó tính Eric Steele. De Gea cũng biết ơn cả những nhà báo đã chỉ trích anh, trong đó có cả Gary Neville. Bởi vì tất cả đều khiến anh phải nỗ lực không ngừng. "Nhưng sự vươn lên của De Gea còn cho thấy tầm nhìn tuyệt vời của Ferguson," nhà báo Graham Hunter viết. "Ông ấy đã chiêu mộ De Gea khi cậu nhóc 19 tuổi này đang chơi cho một Atletico trong giai đoạn hoang mang. Thời ấy, De Gea gần như trận nào cũng lọt lưới, thậm chí là ba, bốn quả một trận".

Trong bộ truyện Harry Potter, nhân vật Chúa Tể Voldemort đã ký thác những phần linh hồn của mình vào các vật khác nhau. Để khi chết đi, vẫn có thể được hồi sinh. De Gea có lẽ cũng là một trường sinh linh giá của Ferguson. Ngài đã về hưu, nhưng ký thác niềm tin vào De Gea, để "Quỷ Đỏ" dù chệch choạc thế nào cũng vẫn có thể mơ về một ngày tái sinh.

Hoài Thương tổng hợp