Sau ngôi Á quân AFF Cup 2018, bóng đá Malaysia chìm sâu trong khủng hoảng. Họ đã tìm mọi cách để vực dậy các đội tuyển quốc gia, nhưng nỗ lực ấy ngày càng chìm sâu vào vũng lầy thất bại. Sẽ không lạ nếu như Đội tuyển Malaysia tiếp tục dừng chân ngay từ vòng bảng AFF Cup 2022 với những trận đấu đáng quên.
- Bảng xếp hạng AFF Cup 2022: Tuyển Việt Nam mất ngôi đầu
- 70 triệu khán giả Thái Lan chưa được xem AFF Cup 2022
- Ba yếu tố sẽ đưa đội tuyển Việt Nam trở lại ngôi vua AFF Cup 2022
Làm lại từ đầu
Sân vận động quốc gia Singapore, ngày 19/12/2021. Đội tuyển Malaysia bước vào trận đấu cuối cùng vòng bảng AFF Cup 2020 với quyền tự quyết nằm trong tay. Họ cần giành trọn 3 điểm trước Indonesia, đội bóng cũng đang trong quá trình chuyển giao thế hệ, để đảm bảo một suất đi tiếp vào vòng trong.
Xét về tương quan lực lượng, Malaysia được đánh giá một chín một mười với Indonesia khi ấy. Bên cạnh người hâm mộ trong nước, đội tuyển có biệt danh "Những chú hổ" còn được không ít khán giả Việt Nam ủng hộ. Nếu Malaysia có kết quả tốt trước Indonesia, Đội tuyển Việt Nam sẽ tránh phải sớm gặp Thái Lan ngay từ trận bán kết.
Malaysia đã khởi đầu trận đấu không tồi. Họ có bàn mở tỷ số ngay phút 13 do công của Kogileswaran Raj. Nhưng đó cũng là điểm sáng hiếm hoi của đội tuyển Malaysia trong trận đấu ấy. Những phút còn lại, Indonesia hoàn toàn chiếm thế chủ động. Họ lội ngược dòng với 4 bàn thắng nã vào lưới đối thủ.
Khép lại kỳ AFF Cup 2020 với thất bại ê chề, HLV Tan Cheng Hoe từ chức. Những người làm bóng đá Malaysia tìm mọi cách để đổ lỗi cho nhau. Lý do họ đưa ra nhiều nhất là Malaysia đã thi đấu thiếu bản sắc. Nội bộ đội tuyển rối tung vì những cầu thủ nhập tịch như Junior Eldstal và Guilherme de Paula.
"Chúng ta không cần những cầu thủ chọn khoác áo đội tuyển vì tiền", ông Hamidin Mohd Amin, Chủ tịch Liên đoàn Bóng đá Malaysia lên tiếng. Quả thực, những "ông Tây" trong đội tuyển Malaysia không giúp họ thi đấu khá hơn. Đội bóng này chỉ thắng 3 và thua đến 7 trận trong năm 2021.
Sự đi xuống của các đội tuyển quốc gia khiến Malaysia quyết định thay đổi cách làm bóng đá. Học thầy không tày học bạn, họ đi theo con đường của Việt Nam và Indonesia bằng việc chiêu mộ một huấn luyện viên Hàn Quốc, ông Kim Pan Gon. Đội ngũ trợ lý làm việc trực tiếp với ông Kim phần lớn là người Hàn Quốc được ông mang theo.
Xét về số liệu thống kê, ông Kim đã làm tốt trên cương vị mới dù không có nhiều thời gian tìm hiểu bóng đá Malaysia. Họ thi đấu 12 trận trong năm 2022 trước thềm AFF Cup, thắng 9 và chỉ thua 3 trận. Malaysia đã vượt qua vòng loại để góp mặt ở vòng chung kết Asian Cup 2023. Nhưng mọi thứ chỉ là phần nổi của tảng băng chìm.
Một đội hình sứt mẻ
Ngay trước thềm AFF Cup 2022, HLV Kim Pan Gon nhận tin dữ. Vì những mâu thuẫn với Liên đoàn Bóng đá Malaysia, đội bóng hàng đầu nước này là Johor Darul Ta'zim đã từ chối để cầu thủ của họ lên tuyển. Lý do đội bóng này đưa ra là AFF Cup không nằm trong hệ thống thi đấu của FIFA, nên họ không buộc phải nhả người.
Ở thời điểm hiện tại, Johor Darul Ta'zim là đội bóng mang tầm vóc vượt ra khỏi khu vực Đông Nam Á. Người Malaysia nói 2 đội bóng mạnh nhất quốc gia này là Johor Darul và đội 2 của Johor Darul, bởi họ có đội hình thi đấu sòng phẳng với những câu lạc bộ hàng đầu AFC Champions League.
Với việc Johor Darul không cho cầu thủ lên tuyển, HLV Kim Pan Gon mất tới 11 người, tương đương 1 đội hình trong danh sách dự kiến. Điều đó khiến ông phải tính đến những lựa chọn kém chất lượng hơn. Đây chính là lý do khiến Malaysia thi đấu thiếu thuyết phục ở trận ra quân, nơi họ chỉ có thể thắng sát nút đội tuyển Myanmar.
Một vấn đề khác của "Những chú hổ" là việc HLV Kim Pan Gon đang lặp lại sai lầm cũ của người tiền nhiệm Tan Cheng Hoe. Ông tiếp tục gọi lên tuyển những cầu thủ nhập tịch luống tuổi như Lee Tuck, David Rowley và Darren Lok. Trong con mắt của ông thầy Hàn Quốc cũng như Liên đoàn bóng đá Malaysia, những cầu thủ gốc nước ngoài dường như vẫn có sức hút lạ thường.
Tuy nhiên, Lee Tuck, David Rowley hay Darren Lok không thể gây chú ý bằng Sergio Fabian Ezequiel Aguero. Cầu thủ có tên họ giống hệt danh thủ Aguero của Argentina chưa thi đấu trận nào ở cấp độ CLB trong năm 2022, nhưng anh vẫn được gọi lên tuyển. Thật lạ lùng khi một cầu thủ góp mặt trong đội tuyển quốc gia vì cái tên, chứ không phải trình độ thật sự của anh ta.
Aguero phiên bản Malaysia vốn là một tiền vệ. Anh được thi đấu khoảng 20 phút cuối trong trận đấu với Myanmar. HLV Kim Pan Gon tung anh vào sân để phá thế trận đối phương, nhưng Aguero đã không hoàn thành nhiệm vụ. Tuyến giữa của Malaysia liên tục bị dồn ép, và nếu may mắn hơn, lẽ ra Myanmar đã gỡ hòa trên chấm phạt đền.
Dấu ấn duy nhất Aguero để lại là tấm thẻ vàng anh phải nhận khi thời gian bù giờ của hiệp 2 sắp hết. Đây là màn thể hiện dễ hiểu với một cầu thủ đã không thi đấu trong thời gian quá lâu. Sau 1 năm, bóng đá Malaysia đã có một HLV mới, một dàn cầu thủ mới, nhưng "căn bệnh" của họ vẫn chưa thay đổi.
Cũng phải nói thêm về ông Kim Pan Gon, một người có thể ví như phiên bản châu Á của Ralf Rangnick. Ông Kim vốn là một nhà quản lý trên cương vị Giám đốc kỹ thuật, cố vấn đội tuyển Hàn Quốc. Nhiệm vụ chính của ông là lên kế hoạch phát triển bóng đá trẻ, chứ không phải dẫn dắt đội tuyển quốc gia. Nói cách khác, Kim Pan Gon không phù hợp để đáp ứng những mục tiêu ngắn hạn cho bóng đá Malaysia.
Ông thầy ưa “hàng ngoại”
Trước khi trở thành Giám đốc kỹ thuật, cố vấn đội tuyển Hàn Quốc vào năm 2017, HLV Kim Pan Gon có thời gian dài làm việc với các đội tuyển của Hongkong Trung Quốc. Ông từng gây chú ý với người hâm mộ khi trên cương vị HLV trưởng Hongkong Trung Quốc, Kim đã dẫn dắt đội bóng này cầm hòa thành công Trung Quốc ở vòng loại World Cup. Tuy nhiên, tình cảm yêu quý sau đó nhanh chóng trở thành lòng căm ghét.
Giống như đội tuyển Malaysia hiện tại, trong thời gian dẫn dắt Hongkong, ông Kim có thói quen sính ngoại. HLV này ưu tiên những cầu thủ nhập tịch có nguồn gốc Âu Mỹ lên tuyển, thay vì chọn tuyển thủ có gốc gác nội địa. Việc dùng "hàng ngoại" nhưng không thể cải thiện thành tích, cộng thêm lối chơi tiêu cực thiên về phòng ngự khiến hình ảnh của ông Kim trong mắt khán giả ngày càng xấu xí.
Đến vòng loại Asian Cup 2019, trong trận gặp CHDCND Triều Tiên, khán giả Hongkong Trung Quốc đồng loạt giăng biểu ngữ yêu cầu ông Kim từ chức. Họ nói không thể chấp nhận một HLV ngoan cố sử dụng nhiều "ông già" nhập tịch ở tuổi gần 40, trong khi bỏ qua những cầu thủ trẻ bản xứ. Hậu quả là vào tháng 12/2017, Kim Pan Gon phải tuyên bố từ chức.
