Liệu pháp phục hồi \"độc\", lạ

Một số liệu pháp phục hồi sức khỏe và ngăn chặn chấn thương mới lạ đang gây sốt, bất chấp chi phí đắt đỏ trong khi hiệu quả còn là dấu hỏi lớn

Khi muốn nghỉ ngơi sau giai đoạn tập thể dục nghiêm ngặt, cô Amber Dodson ngâm mình gần như khỏa thân trong một chiếc buồng công nghệ cao với khí ni-tơ lỏng. Chỉ đầu cô được nhìn thấy trong khi nhiệt độ buồng nhanh chóng hạ xuống mức -144 độ C trong 3 phút.

Trào lưu đắt đỏ

"Tôi thường bị sưng tấy dữ dội nhưng lại không muốn nghỉ tập nhiều ngày… Phương pháp phục hồi này hệt như cứu tinh của tôi vì tôi không chịu nổi những cơn đau nhức cơ bắp" - người phụ nữ 36 tuổi này chia sẻ, đồng thời cho biết đã chi 299 USD/tháng cho 30 lần sử dụng liệu pháp áp lạnh tại câu lạc bộ spa và sức khỏe Coast Cryo ở khu vực Marina del Rey.

Liệu pháp áp lạnh nói trên từng được những vận động viên hàng đầu như LeBron James (bóng rổ) và Michael Phelps (bơi lội) sử dụng. Một nghiên cứu tập trung vào chấn thương trong thể thao ở Pháp chỉ ra rằng liệu pháp này có thể giúp giảm sưng tấy, đau nhức trong lúc đẩy nhanh quá trình hồi phục chấn thương cơ. Đây là một trong số những liệu pháp phục hồi sức khỏe, ngăn chặn chấn thương kỳ lạ nhưng đắt đỏ và ngày càng phổ biến ở TP Los Angeles, bang California - Mỹ bất chấp mức độ hiệu quả của chúng vẫn chưa được khoa học chứng minh trong nhiều trường hợp.

Chỉ tính riêng liệu pháp áp lạnh dự kiến trở thành ngành công nghiệp toàn cầu đạt giá trị 5,6 tỉ USD vào năm 2024, so với mức 2,5 tỉ USD năm 2016, theo Công ty Nghiên cứu thị trường và tư vấn Grand View Research (Mỹ). Những phương pháp phục hồi khác - như truyền dịch tĩnh mạch, liệu pháp buồng ôxy cao áp và băng ép - cũng được biết tới ngày càng nhiều trong cộng đồng người tập thể dục vì chúng được cho là giúp "tăng cường sinh lực, đẩy nhanh quá trình phục hồi cơ thể và hỗ trợ giảm cân" hoặc "tối ưu hóa kết quả luyện tập, chức năng thần kinh, hỗ trợ miễn dịch, giải độc và duy trì cảm giác tươi trẻ".

Dù vậy, những liệu pháp trên gây ra không ít hoài nghi. Chẳng hạn, liệu pháp tiêm vitamin vào tĩnh mạch bị cho là không mang lại nhiều lợi ích cho người khỏe mạnh vì họ đủ khả năng hấp thu những dưỡng chất thiết yếu từ thức ăn. Theo những người nghi ngờ, các liệu pháp loại này chỉ có tác dụng tâm lý là chính. "Rốt cuộc thì đây là Los Angeles, nơi mọi thứ cam kết khiến bạn cảm thấy tốt hơn đều trở thành trào lưu mới nhất" - bác sĩ Michael Gottlieb tại Los Angeles nhận định.

Một phụ nữ sử dụng liệu pháp áp lạnh tại TP Los Angeles - Mỹ Ảnh: LOS ANGELES TIMES

Nhiều tranh cãi

Ngược lại, những người thực sự tin tưởng lập luận rằng liệu pháp tiêm tĩnh mạch (IV) không những có tác dụng mà còn giúp giảm tình trạng lệ thuộc thuốc giảm đau. "Liệu pháp IV hỗ trợ sức khỏe theo cách tự nhiên và mang tính phòng ngừa. Ban đầu, nó là liệu pháp cao cấp được người nổi tiếng hoặc doanh nhân sử dụng. Chúng tôi muốn nhiều người biết đến liệu pháp này hơn nữa" - ông Anthony Ho, đồng sáng lập Trung tâm Chăm sóc sức khỏe và làm đẹp Drip Doctors tại Los Angeles, khẳng định.

Thị trường trang thiết bị phục vụ liệu pháp này trên toàn cầu dự kiến tăng trưởng lên mức 1,2 tỉ USD vào năm 2025, theo báo cáo mới của Công ty Persistence Market Research (Mỹ).

Ngay cả buồng ôxy cao áp, vốn trước đây chủ yếu được sử dụng để cứu mạng người, cũng trở thành liệu pháp phục hồi tốn kém với chi phí lên đến 350-450 USD/lần dùng. Chúng được cho là giúp tăng cường sinh lực, giảm đau nhức và sưng tấy trong lúc đẩy nhanh quá trình hồi phục chấn thương bằng việc gia tăng áp suất không khí, cho phép phổi thu nhận nhiều khí ôxy hơn.

Nhân viên bưu điện Nicholas Howard, 28 tuổi, tìm đến buồng ôxy cao áp với hy vọng loại bỏ những cơn đau nhức cơ bắp sau nhiều ngày làm việc vất vả. "Cảm giác sau 20 phút sử dụng thật tuyệt vời. Tôi cảm thấy khỏe mạnh đến mức có thể đến phòng gym tập luyện ngay sau đó" - anh Howard ca ngợi.

Liệu pháp băng ép cũng được đón nhận nồng nhiệt với mức phí 45 USD/30 phút. Những cơ sở cung cấp liệu pháp này giới thiệu việc nén ép cơ bắp giúp cơ thể hồi phục nhanh hơn bằng cách sử dụng thiết bị chuyên dụng để tăng cường lưu thông máu và tống khỏi cơ thể các chất chuyển hóa được sinh ra trong quá trình tập luyện.

Dù vậy, phe chỉ trích lo ngại các đơn vị cung cấp một số liệu pháp phi truyền thống nói trên đang quảng bá sai sự thật, đe dọa sức khỏe khách hàng. Cơ quan Quản lý thực phẩm và dược phẩm Mỹ (FDA) hồi năm 2016 đánh giá liệu pháp áp lạnh thiếu bằng chứng khoa học và gây ra rủi ro. Bất chấp những quảng cáo liệu pháp này giúp điều trị một số bệnh như Alzheimer, đau nửa đầu hoặc giảm stress, lo lắng, đau kinh niên…, một số nghiên cứu khẳng định nó không có những tác dụng này, cũng như cho rằng phương pháp chườm đá thông thường, thậm chí còn mang lại hiệu quả hơn.