Coi chừng mất mạng

Cái kết đắng từ niềm tin mù quáng

Gần đây, Bệnh viện Nội tiết trung ương liên tục đưa ra cảnh báo về việc nhiều bệnh nhân đái tháo đường bỏ điều trị, tin theo “thầy lang” và chịu hậu quả nghiêm trọng.

Điển hình là bà P.T.B. (69 tuổi ở Hà Nội), sau 10 năm kiểm soát tốt đái tháo đường tuýp 2, bệnh nhân đã ngừng sử dụng thuốc theo lời “thầy lang”, cho rằng thuốc tây gây hại gan, thận. Bà áp dụng “phác đồ” kỳ quặc là sáng ăn cơm với 3 thìa đường, uống 3 ly nước mía/ngày. Sau 3 tháng, bà B. sụt 10kg, mệt mỏi, tiểu nhiều, khát nước, mắt mờ và phải nhập viện cấp cứu vì tăng áp lực thẩm thấu - một biến chứng nguy hiểm có thể gây tử vong nếu không được xử lý kịp thời.

Tương tự, một bệnh nhân nữ 60 tuổi ở tỉnh Ninh Bình đã tự ý ngừng sử dụng thuốc điều trị đái tháo đường để uống nước đường hằng ngày theo lời chỉ dẫn của một “thầy lang” gần nhà. Hậu quả là chỉ số đường huyết của bệnh nhân tăng vọt lên 33,7 mmol/L, kèm theo mất nước nghiêm trọng, cơ thể suy kiệt, xuất hiện ổ áp xe vùng vai trái mưng mủ và viêm tấy lan rộng.

Không chỉ riêng bệnh đái tháo đường, một căn bệnh khác là vảy nến cũng đang trở thành “miếng mồi béo bở” cho các “lang băm”. Vì mong muốn chữa dứt điểm vảy nến, căn bệnh đeo đẳng nhiều năm, nữ bệnh nhân 37 tuổi tại Hà Nội đã tìm đến một “thầy lang” ở tỉnh ngoài để cắt thuốc uống, thuốc ngâm và thuốc bôi. Ban đầu da giảm ngứa, tổn thương đỡ, nhưng sau tái phát nặng, viêm đỏ, lan rộng, ngứa rát, da đầu bong tróc. Khi đến Bệnh viện Da liễu trung ương, bệnh nhân được chẩn đoán, mắc vảy nến bội nhiễm, dị ứng do sử dụng bài thuốc không rõ nguồn gốc của "thầy lang".

PGS.TS Đậu Xuân Cảnh, Chủ tịch Hội Đông y Việt Nam khẳng định, trong đông y với các bệnh mạn tính như đái tháo đường, vảy nến không thể chữa khỏi mà chỉ có thể hỗ trợ ổn định từng giai đoạn. Việc các thầy thuốc tự phong cam kết chữa khỏi hoàn toàn những bệnh mạn tính này thì chắc chắn họ đang lừa dối người bệnh. Hiện nay, tình trạng các “lang băm” quảng cáo thổi phồng công dụng thuốc đông y, thậm chí trộn cả corticoid (thuốc chống viêm) để tạo cảm giác giảm triệu chứng nhanh không chỉ gây nguy hiểm cho người bệnh mà còn làm hoen ố hình ảnh của ngành Đông y chân chính, khiến người dân dần mất niềm tin vào y học cổ truyền.

Tăng cường kiểm tra, xử lý nghiêm sai phạm

Hiện nay, cả nước có gần 70.000 hội viên Hội Đông y, cùng hơn 11.000 phòng chẩn trị và trung tâm y học cổ truyền đang hoạt động. Hàng nghìn lương y chân chính vẫn đang ngày đêm gìn giữ, phát huy những bài thuốc quý báu, gia truyền nhiều đời, góp phần vào công cuộc chăm sóc sức khỏe cộng đồng. Tuy nhiên, sự phát triển của y học cổ truyền đang bị đe dọa nghiêm trọng bởi làn sóng giả mạo, lừa đảo và quảng cáo sai sự thật ngày càng tinh vi, trắng trợn, nhất là trên mạng xã hội.

Thời gian qua, Cục Quản lý y, dược cổ truyền (Bộ Y tế) đã tiếp nhận hàng loạt phản ánh từ các cơ sở y học cổ truyền hoạt động hợp pháp về việc bị giả mạo tên tuổi, hình ảnh. Nhiều đối tượng đã “đội lốt” lương y, dựng lên những câu chuyện chữa bệnh thần kỳ để thổi phồng công dụng của thuốc đông y, đặc biệt với các bệnh mạn tính như đái tháo đường, ung thư, vảy nến... Trước thực trạng đáng lo ngại này, Cục Quản lý y, dược cổ truyền đã có văn bản đề nghị Sở Y tế các tỉnh, thành phố tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, xử lý nghiêm các tổ chức, cá nhân có hành vi sản xuất, buôn bán dược liệu, vị thuốc cổ truyền và thuốc đông y giả. Đồng thời, các đơn vị chức năng được yêu cầu rà soát chặt chẽ hoạt động của các cơ sở khám chữa bệnh y học cổ truyền trên địa bàn, đặc biệt là những cơ sở hành nghề theo bài thuốc gia truyền hoặc phương pháp chữa bệnh truyền miệng.

Từ góc độ chuyên môn, Bác sĩ chuyên khoa II Nguyễn Thị Lựu, Khoa Thận - Tiết niệu (Bệnh viện Nội tiết trung ương) cho rằng, các bệnh mạn tính nói chung và đái tháo đường nói riêng đòi hỏi quá trình điều trị lâu dài, kiểm soát nghiêm ngặt và phối hợp nhiều phương pháp điều trị như dùng thuốc đúng chỉ định, kết hợp với chế độ dinh dưỡng, vận động, kiểm tra định kỳ và điều trị biến chứng nếu có. Không có bất kỳ loại nước uống, mẹo dân gian hay sản phẩm nào có thể thay thế vai trò của các loại thuốc đã được nghiên cứu, kiểm nghiệm lâm sàng. Người bệnh cần hết sức tỉnh táo, không nên tin tưởng một cách mù quáng vào những lời quảng cáo hoa mỹ, sai lệch, nếu không muốn phải đánh đổi bằng chính sức khỏe, thậm chí là tính mạng.

Cơ quan chức năng cũng kêu gọi người dân chỉ nên điều trị tại các cơ sở y tế có giấy phép, dưới sự hướng dẫn của bác sĩ hoặc lương y có chứng chỉ hành nghề. Tuyệt đối không tự ý bỏ thuốc điều trị chính thống để theo đuổi các phương pháp chưa được kiểm chứng.