Người trẻ vì công việc bận rộn đã lạm dụng đồ ăn nhanh, lâu dần rơi vào cảnh viêm loét, trào ngược, mệt mỏi và đối mặt với nguy cơ ung thư dạ dày.
35 tuổi, Hà Anh, quản lý một công ty bất động sản tại Hà Nội, thường xuyên bắt đầu ngày mới từ 7h sáng và kết thúc khi kim đồng hồ chỉ sang ngày hôm sau. Giữa chuỗi lịch trình dày đặc gồm đào tạo nhân viên, họp hành, báo cáo và xử lý sự cố, những bữa ăn với chị dần trở thành việc phụ.
Không có thời gian cho bữa cơm nóng, Hà Anh chọn cách lấp đầy dạ dày bằng những thứ nhanh, tiện và rẻ như mì tôm sống nhai vội, bánh mì nguội, snack, bánh quy và cà phê. Chị thừa nhận: "Tôi biết ăn vậy là hại sức khỏe nhưng không còn lựa chọn nào khác. Công việc không cho phép tôi nghỉ ngơi lâu".
Ban đầu, Hà Anh chỉ thấy mệt mỏi, ăn không tiêu, mất ngủ nhẹ, nhưng sau vài tháng, các triệu chứng ngày càng rõ rệt, da nổi mụn, cân nặng tăng nhanh dù ăn ít, thường xuyên ợ hơi, đau âm ỉ vùng bụng.
Khi đi khám, bác sĩ kết luận chị bị viêm loét dạ dày và đại tràng. Đáng lo ngại hơn, tổn thương lan rộng đến mức có nguy cơ biến chứng thành ung thư nếu không điều trị kịp thời.
Hà Anh được bác sĩ chỉ định sử dụng thuốc theo phác đồ và buộc phải thay đổi chế độ sinh hoạt, gồm ăn uống đúng giờ và giảm cường độ công việc.
Người trẻ vì công việc bận rộn lạm dụng đồ ăn nhanh cho tiện, lâu dần rơi vào cảnh viêm loét, trào ngược.
Tình trạng của Hà Anh không phải cá biệt. Nguyễn Chương, 30 tuổi, nhân viên IT tại Đà Nẵng, cũng từng chủ quan với chế độ ăn uống khi phải "chạy deadline" liên tục. Trong hơn một năm, bữa ăn của anh chủ yếu là mì trộn, sandwich, bánh bao mua vội tại cửa hàng tiện lợi. Nhiều hôm, anh bỏ bữa hoàn toàn vì "không kịp ăn".
Từ một người có thể trạng khỏe mạnh, Chương bắt đầu sút cân nhanh, thường xuyên đau quặn bụng, mất ngủ và mệt mỏi. Bác sĩ chẩn đoán anh bị viêm dạ dày nặng, nguyên nhân đến từ thói quen ăn uống thất thường và căng thẳng kéo dài.
Theo thống kê từ Tổ chức Ung thư Thế giới (Globocan), năm 2020, Việt Nam ghi nhận hơn 33.000 ca ung thư dạ dày và đại trực tràng, trong đó trên 22.000 trường hợp tử vong. Các chuyên gia cảnh báo, ung thư đường tiêu hóa đang có xu hướng gia tăng và trẻ hóa, phần lớn được phát hiện khi đã ở giai đoạn muộn.
Tiến sĩ, bác sĩ Vũ Trường Khanh – Trưởng khoa Tiêu hóa, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh Hà Nội – cho biết ung thư gan, dạ dày, đại tràng là những loại phổ biến nhất trong nhóm ung thư đường tiêu hóa, chủ yếu xuất hiện ở người trên 50 tuổi. Tuy nhiên, những năm gần đây, tỷ lệ bệnh nhân dưới 50 tuổi ngày càng tăng, trong đó lối sống thiếu khoa học là yếu tố nguy cơ hàng đầu.
Chế độ dinh dưỡng hiện đại, đặc biệt ở giới trẻ, đang dần mất cân bằng. Việc tiêu thụ nhiều thực phẩm chế biến sẵn, chứa hàm lượng cao muối, dầu mỡ và chất bảo quản khiến hệ vi sinh đường ruột bị rối loạn. Điều này không chỉ gây các bệnh tiêu hóa thông thường mà còn làm tăng nguy cơ ung thư dạ dày.
Theo bác sĩ Khanh, khẩu phần ăn thiếu rau xanh và chất xơ là nguyên nhân của khoảng 19% ca ung thư đại tràng. Ngoài ra, đồ ngọt như bánh kẹo, nước ngọt, trà sữa – món khoái khẩu của giới trẻ – khi tiêu thụ quá mức sẽ làm tăng nồng độ insulin, dẫn tới béo phì, gan nhiễm mỡ, tiểu đường. Nếu tình trạng viêm gan nhiễm mỡ kéo dài, nguy cơ tiến triển thành xơ gan hoặc ung thư gan là rất cao.
Nhiều người trẻ còn có xu hướng ăn mì gói, đồ cay nóng, đồ chua vào ban đêm, kết hợp với việc nằm ngay sau khi ăn. Đây là điều kiện thuận lợi cho chứng trào ngược dạ dày thực quản - yếu tố nguy cơ của ung thư thực quản nếu kéo dài và không điều trị kịp thời.
Việc sử dụng rượu bia kèm theo các thực phẩm như thịt xông khói, thịt muối, đồ nướng càng làm tăng nguy cơ ung thư dạ dày, đại tràng. Thiếu vận động dẫn đến thừa cân, béo phì, những yếu tố liên quan trực tiếp đến ung thư đại tràng và một số bệnh lý tiêu hóa khác.
Ung thư đường tiêu hóa thường diễn tiến âm thầm, triệu chứng không rõ ràng như đau bụng, đầy hơi, tiêu chảy, táo bón kéo dài, rất dễ bị nhầm lẫn với bệnh lành tính. Nhờ sự hỗ trợ của kỹ thuật nội soi hiện đại, các khối u nhỏ, dấu hiệu sớm của ung thư có thể được phát hiện kịp thời.
