Tê bì, đau tay: Dấu hiệu cảnh báo hội chứng ống cổ tay

Xin hỏi bác sĩ: Hội chứng ống cổ tay là gì, cơ chế gây bệnh ra sao và làm thế nào để nhận biết sớm để có biện pháp phòng ngừa, điều trị kịp thời? Đặng Thị Thìn (phường Ba Đình, Hà Nội)

Đáp: Hội chứng ống cổ tay là một bệnh lý thần kinh ngoại biên rất phổ biến, ảnh hưởng trực tiếp đến bàn tay và cổ tay. Về mặt giải phẫu, ống cổ tay là một “đường hầm” hẹp được tạo bởi hệ thống xương cổ tay và dây chằng ngang. Bên trong ống cổ tay chứa dây thần kinh giữa cùng các gân gấp ngón tay. Dây thần kinh giữa đảm nhiệm chức năng cảm giác ở vùng lòng bàn tay. Khi dây thần kinh giữa bị chèn ép trong ống cổ tay, người bệnh sẽ xuất hiện tình trạng viêm, đau, tê bì và yếu tay.

Hội chứng ống cổ tay có thể gặp ở nhiều đối tượng, nhưng một số nhóm nguy cơ cao gồm: Phụ nữ 40 - 60 tuổi; những người làm các công việc phải sử dụng tay liên tục và lặp đi lặp lại như nhân viên văn phòng, thợ thủ công, công nhân may mặc, thợ mộc, bốc vác; phụ nữ mang thai do thay đổi hormone và giữ nước; phụ nữ sau sinh phải bế con nhiều. Ngoài ra, các bệnh lý nền như đái tháo đường, viêm khớp dạng thấp, gout, suy giáp hoặc yếu tố di truyền (như ống cổ tay bẩm sinh nhỏ) cũng làm tăng nguy cơ mắc bệnh.

Triệu chứng của hội chứng ống cổ tay thường tiến triển từ nhẹ đến nặng. Ban đầu, người bệnh cảm thấy tê bì, dị cảm kiểu “kiến bò” tại vùng do dây thần kinh giữa chi phối, gồm ngón cái, ngón trỏ, ngón giữa và nửa ngoài ngón nhẫn. Tình trạng tê thường tăng về đêm; nhiều người phải thức giấc lúc 1 - 2 giờ sáng và vung tay hoặc đổi tư thế để giảm khó chịu. Khi cổ tay gập, ngửa hoặc bị tì đè lâu - chẳng hạn khi đi xe máy đường dài - triệu chứng càng rõ rệt. Ở giai đoạn sớm, triệu chứng xuất hiện thỉnh thoảng rồi dần trở nên thường xuyên hơn, thậm chí lan lên cẳng tay nhưng không lan lên cổ. Giai đoạn muộn, bàn tay yếu và vụng về, khó cầm các vật nhỏ, dễ đánh rơi đồ; nặng nhất là teo cơ ô mô cái - dấu hiệu cho thấy dây thần kinh đã bị tổn thương nghiêm trọng.

Người bệnh nên đi khám sớm nếu tê và đau bàn tay kéo dài nhiều tuần, tê về đêm khiến mất ngủ, tay yếu hoặc thường xuyên làm rơi đồ, hay gặp khó khăn với các động tác tinh tế như cài nút áo, viết chữ... Nếu đã nghỉ ngơi hoặc thay đổi thói quen mà triệu chứng không cải thiện, việc thăm khám kịp thời là rất quan trọng để tránh bệnh tiến triển nặng.

Thạc sĩ, bác sĩ Phạm Thị Ngọc Linh(Trung tâm Thần kinh, Bệnh viện Bạch Mai)