Bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính (COPD) là bệnh hô hấp thường gặp ở người cao tuổi, gây khó thở và dễ biến chứng nặng. Việc nhận diện sớm triệu chứng, hiểu rõ nguyên nhân và áp dụng các biện pháp phòng ngừa là chìa khóa để bảo vệ sức khỏe.
Thông tin từ Bệnh viện Phổi trung ương cho biết, COPD là một bệnh lý có đặc điểm tắc nghẽn luồng khí kéo dài, gây ra bởi phản ứng viêm mạn tính của đường thở và nhu mô phổi. COPD là một trong những nguyên nhân tử vong hàng đầu trên toàn cầu, chỉ sau bệnh tim mạch và ung thư. Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) ước tính, mỗi năm có hàng triệu ca tử vong do COPD và con số này dự kiến tiếp tục tăng khi dân số già đi. Ở giai đoạn đầu, các triệu chứng thường bị nhầm lẫn với bệnh hô hấp thông thường. Người cao tuổi (chủ yếu là nam giới) có nguy cơ cao mắc bệnh COPD do hút thuốc, ô nhiễm không khí và sự lão hóa phổi. Triệu chứng điển hình ban đầu, phổ biến nhất của COPD là ho dai dẳng. Ho thường kéo dài, có thể kèm theo đờm, đặc biệt vào buổi sáng. Nhiều người hút thuốc lá chủ quan coi đây là "ho của người hút thuốc" mà bỏ qua. Khó thở khi gắng sức tăng dần theo thời gian hoặc cảm giác nặng ngực, thở khò khè là dấu hiệu cho thấy đường thở bị hẹp, cũng là triệu chứng của COPD. Nguyên nhân hút thuốc lá là thủ phạm hàng đầu, chiếm tới trên 80% các trường hợp mắc COPD. Ngoài ra, các yếu tố môi trường như ô nhiễm không khí, khói bếp than tổ ong, tiếp xúc lâu với bụi nghề nghiệp trong môi trường làm việc (công nhân khai thác mỏ, xây dựng, luyện kim…) cũng góp phần quan trọng gây bệnh.
COPD là bệnh lý không thể chữa khỏi hoàn toàn, nhưng có thể phòng ngừa và kiểm soát được. Tuyệt đối không hút thuốc lá và tránh khói thuốc thụ động là biện pháp phòng ngừa hiệu quả nhất. Hạn chế tiếp xúc với môi trường ô nhiễm bằng cách sử dụng khẩu trang khi ra ngoài đường, đặc biệt khi di chuyển qua khu vực bụi bẩn, ô nhiễm; bảo đảm không gian sống sạch sẽ, thoáng khí, không đun nấu bằng bếp than, củi trong nhà. Tiêm vắc xin cúm hằng năm và vắc xin phế cầu là cách hiệu quả để giảm nguy cơ nhiễm trùng đường hô hấp, yếu tố thường gây ra các đợt cấp nguy hiểm của COPD.